Theo thống kê hàng năm, số lượng người Việt Nam đi xuất khẩu lao Đài Loan luôn chiếm tỷ lệ lớn so với các thị trường khác. Điều này cho thấy đối với nhiều người, Đài Loan vẫn luôn là một “miền đất hứa” để có thể thay đổi số phận. 

Tuy nhiên bên cạnh đó, theo ghi nhận và phản ánh của những người đã từng làm việc tại đất nước này, do không cẩn trọng trong khâu lựa chọn công ty môi giới, có rất nhiều trường hợp đã lâm vào cảnh “nợ chồng nợ”, tiền mất tật mang. Vậy thực chất thị trường Đài Loan có là “miền đất hứa” như nhiều người vẫn nghĩ, và thực hư chuyện lao động Việt Nam phải mưu sinh vất vả và bị chèn ép khi sang nước này lao động ra sao?


1. Những ưu điểm của thị trường Đài Loan

Thứ nhất, chi phí xuat khau lao dong Dai Loan ở mức tương đối thấp, rẻ hơn khá nhiều so với các thị trường như Nhật Bản, Hàn Quốc hay Úc…(bao gồm các khoản: chi phí làm visa, học tiếng, học luật lao động, đào tạo nghề, vé máy bay…)

Thứ hai, thời gian chờ xuất cảnh sang Đài Loan khá ngắn, chỉ từ 3 – 4 tháng là có thể đi được.

Thứ ba, với mức chi phí bỏ ra thấp hơn và thời gian chờ đợi nhập cảnh ngắn hơn nhưng thu nhập của lao động tại thị trường này khá ổn, từ 25.000-30.000 Đài Tệ, tương đương khoảng 17,5 – 21 triệu Đồng/tháng.

Như vậy, với thị trường này thì chi phí bỏ ra ít hơn nhưng mức thu nhập lại tương đối cao, rất hấp dẫn đối với những người có nguồn kinh phí eo hẹp.

2. Nguy cơ tiềm ẩn

Mặc dù là một thị trường rất hấp dẫn, nhưng có không ít trường hợp lao động Việt Nam khi xuất khẩu sang Đài Loan đã gặp phải tình cảnh dở khóc dở cười do không chọn đúng nhà môi giới, công ty giới thiệu việc làm ngoài nước có uy tín.

Những rủi ro mà người lao động có thể gặp phải:

*Việc làm không đúng như cam kết trên hợp đồng:

Có không ít trường hợp cam kết thỏa thuận trên hợp đồng công việc khác nhưng khi qua tới nơi, người lao động bị ép làm một công việc khác vất vả hơn, độc hại hơn và thu nhập thấp hơn so với thỏa thuận ban đầu nhưng do tiếc số tiền đã bỏ ra và ở thế “Thân cô thế cô”, không rành tiếng nên đành chấp nhận ở lại làm.

*Bị “Giam lương”

Rất nhiều trường hợp cho biết, khi qua Đài Loan làm việc đã không được chủ lao động trả lương theo ngày đã quy định trong hợp đồng, trường hợp bị trễ lương, giam lương thậm chí là suốt một năm trời. Lúc này người lao động dù muốn về nước nhưng không còn cách nào vì trong tình trạng “không một xu dính túi”. Tình trạng này khiến cho nhiều lao động không có tiền để gửi về quê trả nợ ngân hàng tiền vay thế chấp để làm thủ tục xuất cảnh, khó khăn chồng chất khó khăn.


*Tài khoản tiền lương hàng tháng bị khấu trừ bởi môi giới

Bên cạnh những khoản khấu trừ căn bản về tiền sinh hoạt phí hàng ngày, tiền bảo hiểm, tiền quản lý, tiền thuế tại Đài Loan và Việt Nam… người lao động còn phải gánh thêm các khoản đóng cho trung tâm môi giới Việt (tầm 12% lương hàng tháng), Môi Giới Ðài Loan (trung bình từ 85,000 đến 120,000 NT cho mỗi công nhân)…. Chưa kể còn phát sinh thêm những khoản bất hợp pháp khác mà theo như lời các công ty môi giới này thì đó đơn giản là “nợ” phải trả, đó thực sự là những khoản mà người lao động chưa bao giờ vay hay được nhận, nhưng trước khi sang Đài Loan, do phần vì trình độ thấp, phần vì không biết đọc chữ Đài nên đã ký vào những giấy tờ biên nhận, từ đó bị trừ lương hàng tháng.

*Tiền lương không đúng quy định của luật Lao động

Theo luật định của Đài Loan, mức lương tối thiểu của công nhân không được thấp hơn 15,840 NT. Tuy nhiên số tiền mà người lao động thực lãnh sau khi đã trừ hết các khoản dịch vụ, phí thuế… thì chỉ còn khoảng 1,000 tới 4,000 NT, thậm chí có không ít lao động sau khi trừ hết các khoản, lương bị âm và phải sống nhờ vào tiền tăng ca rất vất vả.

3. Người lao động cần cẩn trọng

Như vậy rõ ràng, Đài Loan vốn dĩ không phải là một thị trường không hấp dẫn, mà chính việc người lao động không cẩn trọng khi chọn công ty môi giới nên đã vô hình chung đưa mình vào “bẫy” của những đơn vị làm ăn bất chính, vô lương tâm.

Để không lâm vào tình cảnh như đã dẫn trên thì theo Cục Quản lý Lao động ngoài nước (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, người lao động cần:

+Xem xét kỹ các văn bản trước khi ký xác nhận, xem kỹ các điều khoản, nếu không thể đọc hiểu, nên liên hệ với các cơ quan cơ quan có thẩm quyền như sở lao động thương binh xã hội , những người có kinh nghiệm… tư vấn.

+Xem xét kỹ bản cam kết về tiền lương và chi phí thu của người lao động đi làm việc tại Đài Loan.

+Các cơ quan có thẩm quyền cần kiểm tra kỹ nội dung, đối chiếu các mức phí mà người lao động phải nộp trước khi đi và phải khấu trừ tại Đài Loan theo mức quy định tại phụ lục của "Bản cam kết về tiền lương và các chi phí của lao động nước ngoài sang Đài Loan làm việc” do Ủy ban Lao động Đài Loan xác lập, được áp dụng từ tháng 10/2009.

Theo đó: số tiền môi giới mà người lao động phải trả không được vượt quá 1.500 USD/hợp đồng 2 năm nếu là công nhân nhà máy và xây dựng, không quá 800 USD/hợp đồng 2 năm nếu sang Đài Loan làm giúp việc gia đình hoặc hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ chăm sóc sức khỏe.

Về tiền lương: lương cong nhân làm việc trong các nhà máy, xây dựng, hộ lý trong trại dưỡng lão, bệnh viện phải được xác nhận bằng số tiền cụ thể, không thấp hơn mức 17.280 Đài tệ/tháng, đối với những người làm nghề, giúp việc gia đình và chăm sức người bệnh tại gia đình: không được thấp hơn 15.840 Đài tệ/tháng. 

Mức khấu trừ ăn, ở áp dụng cho mọi đối tượng lao động khi xuất khẩu sang Đài Loan không được vượt quá 2.500 Đài tệ/tháng nếu được cơ quan quản lý đồng ý. 

Đối với phần tiền vé máy bay lượt về (Đài Loan – Việt Nam) phải là do chủ sử dụng lao động chi trả và bắt buộc phải đánh dấu vào ô “chủ sử dụng lao động chi trả” thay vì là ô “lao động nước ngoài chi trả”.


Trên hết, để đảm bảo chắc chắn không bị tước quyền lợi hoặc gặp khó khăn, rắc rối, bị lừa đảo khi xuất khẩu lao động Đài Loan, bản thân người lao động nên cẩn thận và tỉnh táo để chọn được công ty môi giới việc làm uy tín.

Sàn Giao Dịch Việc Làm Ngoài Nước (vieclamngoainuoc.vn) hoạt động trực thuộc Công ty Thái Bình Dương - Vietnam HR Consultants. 

Chúng tôi từ lâu đã được biết đến như một Công ty xuất khẩu lao động hàng đầu tại Việt Nam. Trước năm 1991, chúng tôi là một tổ chức chính phủ, đã đưa hơn 50.000 người lao động đi làm việc chủ yếu ở các nước thuộc Liên Xô và Đông Âu theo thỏa thuận liên chính phủ. Từ năm 1991 đến nay, chúng tôi đã đưa hơn 28.000 người lao động và chuyên gia đi làm việc tại trên 30 quốc gia và vùng lãnh thổ trên toàn thế giới, góp phần to lớn cho sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam nói chung và để giải quyết việc làm và xóa đói giảm nghèo bền vững nói riêng.

Với tham vọng xây dựng niềm tin chiến lược trong lĩnh vực xuất khẩu lao động đang bị nhiều dư luận không tốt, chúng tôi sẽ minh bạch hóa thông tin, quy trình, điều kiện, đối tượng tuyển chọn nhằm tạo cơ hội bình đẳng cho mọi đối tượng có nhu cầu đi làm việc tại nước ngoài.

Với đội ngũ cán bộ công nhân viên có kinh nghiệm lâu năm, chuyên nghiệp, tận tụy có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và thành thạo ngoại ngữ,  một mạng lưới các đối tác, nhà tuyển dụng nước ngoài có uy tín trên toàn thế giới, Sàn Giao Dịch Việc Làm Ngoài Nước (VHRC) sẵn sàng đáp ứng nhu cầu về việc làm, xuất khẩu lao động, du học, di dân .. một cách tin cậy, hiệu quả nhất cho mọi đối tượng.